جوشکاری ورقهای فولادی همواره با حساسیتهای خاصی همراه است. مخصوصاً اگر ورق فولادی نازک باشد احتمال سوراخ شدن آن وجود دارد. در مورد ورق گالوانیزه هم حساسیتهای خاصی وجود دارد زیرا موقع جوشکاری امکان خورده شدن فلز روی که بهعنوان پوشش ضدزنگ در این ورقها به کار میرود وجود دارد. این موضوع باعث میشود بپرسیم آیا ورق گالوانیزه جوش میخورد و اگر اینطور است چه نکاتی در مورد جوشکاری ورق گالوانیزه وجود دارد؟ در این مقاله شما را با انواع الکترود جوشکاری، مناسبترین آنها برای جوشکاری ورق گالوانیزه و روشهای جوشکاری آشنا خواهیم کرد و مهمترین نکات را برای جوشکاری ورق گالوانیزه ذکر خواهیم کرد.
الکترود جوشکاری چیست؟
جوشکاری به وسیله میلههای فلزی روکشدار انجام میشود که با نام الکترود جوشکاری میشناسیم. جنس الکترودها ممکن است از فلزات مختلف مانند نیکل، آلومینیوم یا فلز ضدزنگ باشد که البته با روکشی از جنس اکسید سدیم، آهن یا آزبست دارد. با عبور جریان برق از الکترودها، آنها ذوب میشوند و فاصله بین سطوح را پر میکنند. به همین دلیل وقتی قرار است دو سطح فلزی به هم متصل شوند، از الکترودها برای پر کردن فاصلۀ بین سطوح و اتصال آنها استفاده میشود. نکته مهم این است که جنس الکترود با توجه به جنس سطوح و ضخامت آنها انتخاب شود.
مناسبترین الکترودها برای جوشکاری ورق گالوانیزه کداماند؟
• برای جلوگیری از سوراخ شدن ورقها از الکترود با ضخامت متوسط (۳٫۲۵) استفاده میشود. البته سایز الکترود تا حد بسیاری به ضخامت ورق بستگی دارد.
• اندازه سر الکترود و اندازه جوش با توجه به ضخامت ورق و نوع دستگاه جوش محاسبه میشود.
• به منظور جلوگیری از ایجاد ترک در جوشکاری ورق گالوانیزه از الکترودهایی استفاده میشود که گوگرد کمتر از ۰٫۸۵ درصد، سیلیکون کمتر از ۰٫۴ درصد و سیلیسیوم کمتر از ۰٫۲ درصد دارند.
• الکترودهایی که از فلزاتی مانند مس، کروم و زیرکونیوم ساخته شدهاند برای جوشکاری ورق گالوانیزه مناسب هستند زیرا احتمال چسبیدن آنها به قطعه فلزی پایه کمتر است.
• مهمترین الکترودهای جوشکاری ورق گالوانیزه الکترود ۷۰۱۴، الکترود ۷۰۱۸، الکترود ۶۰۱۱ و الکترود ۶۰۱۰ هستند.
جوشکاری ورق گالوانیزه با جوشکاری ورقهای بدون پوشش چه تفاوتی دارد؟
اولین تفاوت جوشکاری ورقهای گالوانیزه با ورقهای فولادی معمولی مدت زمان لازم برای جوشکاری است. ورقهای گالوانیزه با سرعت پایینتری جوشکاری میشوند و ممکن است به زمانی تا دو برابر بیشتر احتیاج داشته باشند.
دومین تفاوت در فشار الکترود مصرفی است. از آنجایی که رویاندود کردن ورقها استحکام و مقاومت آنها را بیشتر میکند، طبیعتاً برای جوشکاری ورقهای گالوانیزه باید فشار الکترود بیشتر باشد.
آخرین تفاوت بین جوشکاری ورق گالوانیزه و ورق معمولی در جریان الکتریکی مورد نیاز است. در جوشکاری ورقهای گالوانیزه پوشش زینک سطح ورق مقداری گرما تولید میکند. در نتیجه برای رسیدن به دمای لازم به جریان الکتریکی کمتری احتیاج است.
جوشکاری ورق گالوانیزه چه مشکلاتی دارد؟
جوشکاری ورق گالوانیزه مشکلات خاصی دارد که برای برطرف کردن هرکدام از آنها به رعایت شرایط اصولی احتیاج است. در ادامه به مهمترین مشکلات و راهحلهای مربوط به آنها اشاره خواهیم کرد.
تبخیر شدن لایه روی
همانطور که میدانید بر روی ورقهای گالوانیزه یک لایه پوشش روی وجود دارد که باعث میشود، ورقها در مقابل زنگزدگی و خوردگی مقاومت داشته باشند. هنگام جوشکاری به علت دمای بسیار بالا، پوشش فلز روی (زینک) از سطح ورق تبخیر شده و باعث تولید گازهای سمی میشود. بهعلاوه به طور کل جوشکاری، تشعشعاتی دارد که برای چشم انسان بسیار مضر هستند.
برای اینکه خطرات سلامتی در هنگام جوشکاری به حداقل برسند. جوشکاری را در مکانی باز و در طول روز انجام دهید و حتماً از وسایل ایمنی مانند دستکش، ماسک جوشکاری، عینک مخصوص، کلاه ایمنی و لباس ضد اشتعال استفاده کنید.
بخار روی نهتنها برای سلامتی انسان مضر است بلکه با نفوذ به فلز جوش باعث ایجاد تخلخل در جوشکاری و پایین آمدن کیفیت آن میشود. برای حل این مشکل ممکن است شما تصمیم بگیرید قبل از جوشکاری حدود ۰٫۲۵ اینچ از پوشش روی موجود در محل جوشکاری را از بین ببرید. به این کار لایهبرداری روی یا تخریب پوشش فلز روی میگویند. در صورتی که این کار بهدرستی انجام شود استحکام جوش بالاتر خواهد بود. اما اگر تخریب پوشش روی بیش از اندازه باشد پس از مدتی ورقها در ناحیه جوش دچار زنگزدگی خواهند شد.
البته تکنیکهای جوشکاری هم میتواند به کاهش مشکل کمک کند. برای مثال میتوانید یک فضای خالی در حد ۱٫۵ میلیمتر در نظر بگیرید تا گازهای متصاعد شده راحتتر خارج شوند و جوشکاری را از سمت مقابل و با زاویه ۱۵ درجهای انجام دهید. همچنین انتخاب مواد مناسب میتواند باعث کاهش تخلخل و ترک در جوش شود.
امکان خوردگی بعد از جوشکاری
همانطور که توضیح دادیم جوشکاری ورق گالوانیزه به پوشش فلز روی که بر روی سطح آن قرار دارد، آسیب وارد میکند. در نتیجه اگر دقت لازم در جوشکاری صورت نگیرد امکان بروز خوردگی در ناحیه جوشکاری بیشتر خواهد بود. برای برطرف کردن این مشکل ممکن است بخواهید بعد از جوشکاری نواحی آسیبدیده را مجدداً گالوانیزه کنید. همچنین برای بهبود کیفیت کار، بهتر است قبل از جوشکاری سطح ورق گالوانیزه را به طور کامل تمیز کنید.
چه الکترودهایی برای جوشکاری ورق گالوانیزه مناسب نیستند؟
اگر فولاد ضد زنگ و برنز آلومینیوم در کنار فلز روی یا فولاد کربنی قرار بگیرد، نقش کاتدی خواهند داشت. این یعنی در جایی که این فلزات در کنار هم قرار داشته باشند و رطوبت وجود داشته باشد، فولاد کربنی و روی زنگزده و خورده میشوند و از فولاد ضد زنگ یا برنز آلومینیوم محافظت میکنند. به همین دلیل بهتر است در جوشکاری ورق گالوانیزه از این آلیاژها بهعنوان فلز پرکننده استفاده نشود.
جوشکاری ورق گالوانیزه چه روشهایی دارد؟
دقت کنید که قبل از هر چیز موقع جوشکاری به موارد ایمنی توجه بسیاری داشته باشید. اولین مرحلهای که معمولاً در جوشکاری ورقهای گالوانیزه انجام میشود، تخریب پوشش فلز روی است که در نتیجه نهایی بسیار تأثیرگذار است. پس از آن برای جوشکاری ورقهای نازک کیفیت دستگاه جوشکاری و انتخاب الکترود مناسب در کنار انتخاب جریان برق متناسب با نوع الکترود، اهمیت بسیاری دارد.
انواع روشهای جوشکاری مانند جوشکاری مقاومتی، جوشکاری قوس فلز – گاز (GMAW)، جوشکاری قوسی با الکترود پوششدار (SMAW) و جوشکاری با اشعه لیزر برای ورقهای گالوانیزه به کار میرود.
از آنجایی که جوشکاری مقاومتی تخریب کمتری در پوشش روی ایجاد میکند، بهخصوص در ورقهایی با ضخامت کمتر از ۵ میلیمتر، نسبت به انواع دیگر رایجتر است. زیرا با این روش در آینده احتمال زنگزدگی ورقها و آسیبهای اقتصادی ناشی از آن کمتر خواهد بود.
فرایند ترمیم ورق بعد از جوشکاری چیست؟
بعد از اتمام جوشکاری ورق گالوانیزه، ناحیه جوش خورده با رنگهایی پوشانده میشود که حاوی فلز روی هستند. با توجه به اینکه محصول نهایی چیست و در چه مکانی مورد استفاده قرار خواهد گرفت، ترمیم آن متفاوت خواهد بود. اگر پوشش گالوانیزه آسیب جدی دیده باشد، ممکن است نیاز به گالوانیزاسیون دوباره وجود داشته باشد. اما اگر آسیب جدی نباشد و در کیفیت محصول تأثیر نداشته باشد، ممکن است به ترمیم نیازی نباشد. زیرا در صورت سالم بودن پوشش نواحی اطراف، به طور طبیعی، از ناحیه جوشکاری هم به روش کاتدی محافظت میشود.
مهمترین نکات جوشکاری ورق گالوانیزه
در انتها به توضیح چند نکته مهم و اساسی در مورد جوشکاری ورقهای گالوانیزه میپردازیم که در کیفیت نهایی مؤثر خواهند بود.
• بهتر است پوشش فلز روی قبل از جوشکاری با استانداردهای لازم و با روشهایی مانند سنگزنی تخریب شده و سطح ورق تمیزکاری شود.
• بهتر است در محل جوشکاری از جریان آب بیش از چهار لیتر در دقیقه استفاده شود. جریان آب باعث همدما شدن تجهیزات و مواد شده و کیفیت جوشکاری را بهبود میبخشد.
• ممکن است بعد از جوشکاری برای از بین بردن آثار پاشش مذاب از سطح ورق نیاز به سنگزنی وجود داشته باشد.
در نهایت کیفیت گالوانیزاسیون ورقها نیز در جوشکاری مؤثر است. برای خرید باکیفیتترین ورقهای گالوانیزه میتوانید با همکاران ما در ابنیه فولاد آریو تماس بگیرید.
سؤالات متداول درباره الکترود جوشکاری ورق گالوانیزه
۱. الکترودهای جوشکاری ورق گالوانیزه باید چه ضخامتی داشته باشند؟
ضخامت و اندازه سر الکترودها به مواردی مانند ضخامت ورق گالوانیزه و نوع دستگاه جوش بستگی دارد. به طور کل از الکترودهایی باضخامت متوسط برای جوشکاری ورق گالوانیزه استفاده میشود.
۲. انواع روشهای جوشکاری ورق گالوانیزه کدام است؟
برای جوشکاری ورقهای گالوانیزه از روشهایی مانند جوشکاری مقاومتی، جوشکاری قوس فلز – گاز (GMAW)، جوشکاری قوسی با الکترود پوششدار (SMAW) و جوشکاری با اشعه لیزر استفاده میشود.
۳. مهمترین نکات ایمنی برای جوشکاری کداماند؟
استفاده از وسایل ایمنی مانند دستکش، ماسک جوشکاری، عینک مخصوص، کلاه ایمنی و لباس ضد اشتعال در هنگام جوشکاری ورقهای گالوانیزه ضروری است.